Tự chơi
chứng khoán

<<< Cổ phiếu là gì? Công ty cổ phần là gì? >>>

1. Khái niệm

Cổ phần được quy định rõ trong Luật doanh nghiệp, là phần chia nhỏ nhất của vốn điều lệ công ty thành các phần bằng nhau. Khi đó một nhà đầu tư sở hữu cổ phần sẽ được hiểu là đang sở hữu một phần tài sản của công ty. Có thể hiểu rằng, cổ phần là căn cứ pháp lý chứng minh tư cách của cổ đông trong công ty. Tùy vào loại cổ phần và số lượng cổ đông nắm giữ mà họ có những lợi ích và quyền hạn khác nhau.

Ví dụ: Vốn điều lệ của một công ty cổ phần là 100 tỷ đồng, số vốn này được chia thành 100.000 phần bằng nhau. Như vậy sẽ có 100.000 cổ phần và mỗi cổ phần có giá trị là 1 triệu đồng. 1 cổ đông sở hữu 100 cổ phần nghĩa là đang sở hữu khối tài sản của công ty trị giá 100 triệu đồng.

Trong giao dịch chứng khoán, cổ phần là căn cứ thể hiện các thành viên đã góp vốn vào công ty, chứng minh mình là cổ đông của công ty. Cổ phiếu là căn cứ về việc sở hữu cổ phần, thường được sử dụng bởi các công ty đã niêm yết trên sàn chứng khoán.

2. Các đặc điểm của cổ phần

Như giới thiệu ở trên, cổ phần chính là một cách quy ước tài sản của công ty, do đó nó cũng có một số đặc điểm để hình dung và nhận biết:

- Biểu hiện quyền sở hữu tài sản: do là một cách quy ước tài sản nên cá nhân hay tổ chức sở hữu cổ phần chính là đang sở hữu tài sản của công ty. Những người sở hữu loại cổ phần giống nhau sẽ có quyền, nghĩa vụ và lợi ích ngang nhau.

- Mệnh giá của cổ phần: theo quy định trong Luật doanh nghiệp, mệnh giá của cổ phần do công ty quyết định và ghi trên cổ phiếu. Mệnh giá cổ phần không nhất thiết phải bằng giá chào bán. Giá chào bán cổ phần do hội đồng quản trị quyết định, không được thấp hơn giá thị trường tại thời điểm chào bán.

- Tính không thể phân chia: do là đơn vị quy ước nhỏ nhất, nên cổ phần không thể chia nhỏ.

- Tính dễ dàng chuyển nhượng: cá nhân hay tổ chức sở hữu cổ phần có thể chuyển nhượng dễ dàng. Tuy nhiên, để chuyển nhượng cổ phần, đối tượng tham gia cần phải tuân thủ quy trình, thủ tục theo Luật doanh nghiệp. Ngoài ra, trên TTCK, có thể chuyển nhượng cổ phần thông qua giao dịch trên sàn chứng khoán, đơn vị có nhu chào chào bán sẽ liên hệ với các công ty phát hành chứng khoán và thực hiện thủ tục đăng ký với cơ quan nhà nước theo quy định để chào bán cổ phiếu ra thị trường.

3. Phân loại cổ phần

Tương tự cổ phiếu, cổ phần cũng được phân ra nhiều loại và tuỳ theo từng công ty mà sử dụng các loại cổ phần khác nhau.

STT	Loại cổ phần	Ý nghĩa
1	Cổ phần phổ thông	Cổ phần phổ thông là loại cổ phần cơ bản, bắt buộc phải có đối với mọi công ty cổ phần. Chủ sở hữu của cổ phần phổ thông là cổ đông phổ thông.  Cổ phần phổ thông không thể chuyển đổi sang cổ phần ưu đãi và mỗi cổ phần phổ thông sẽ có một phiếu biểu quyết. Quyền biểu quyết được thực hiện trực tiếp hoặc thông qua người đại diện ủy quyền. Thông thường, người sở hữu cổ phần phổ thông được tự do chuyển nhượng, trừ một số trường hợp đặc biệt phải thực hiện theo quy định trong Luật doanh nghiệp.
2	Cổ phần ưu đãi cổ tức	Cổ phần ưu đãi cổ tức là cổ phần được trả với mức cổ tức cao hơn so với cổ phần phổ thông hoặc mức ổn định hằng năm.  Đại hội đồng cổ đông hoặc điều lệ công ty sẽ quyết định người sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức.  Cổ phần ưu đãi có thể chuyển đổi thành cổ phần phổ thông theo quy định của đại hội đồng cổ đông. Người sở hữu cổ phần ưu đãi cổ tức được quyền chuyển nhượng, nhưng không có quyền biểu quyết. Các trường hợp đặc biệt khi chuyển nhượng cần phải tuân thủ quy định trong Luật doanh nghiệp.
3	Cổ phần ưu đãi hoàn lại	Cổ phần ưu đãi hoàn lại là loại cổ phần được yêu cầu công ty hoàn lại vốn. Việc hoàn lại được thực hiện theo yêu cầu của chủ sở hữu hoặc theo các điều kiện khác thuộc điều lệ công ty.  Điều lệ công ty cũng sẽ quyết định người sở hữu cổ phần ưu đãi hoàn lại hoặc do đại hồng đồng cổ đông biểu quyết.  Loại cổ phần này có thể chuyển đổi thành cổ phần phổ thông, được quyền chuyển nhượng và không có quyền biểu quyết.  Các trường hợp đặc biệt khi chuyển nhượng cần phải tuân thủ quy định trong Luật doanh nghiệp.
4	Cổ phần ưu đãi biểu quyết	Cổ phần ưu đãi biểu quyết là cổ phần phổ thông nhưng có phiếu biểu quyết nhiều hơn so với cổ phần phổ thông khác. Số phiếu biểu quyết của cổ phần ưu đãi biểu quyết sẽ được quy định theo điều lệ công ty. Chỉ có tổ chức được Chính phủ ủy quyền hoặc cổ đông sáng lập công ty mới được quyền nắm giữ cổ phần ưu đãi biểu quyết. Đây cũng là loại cổ phần có thể chuyển đổi thành cổ phần phổ thông.  Cổ phần ưu đãi biểu quyết chỉ được quyền biểu quyết về các vấn đề thuộc thẩm quyền của đại hội đồng cổ đông. Người sở hữu loại cổ phần này không có chuyển nhượng cho người khác, trừ trường hợp chuyển nhượng theo bản án, do tòa án quyết định hoặc thừa kế.
5	Cổ phần ưu đãi khác	Công ty có thể phát hành loại cổ phiếu ưu đãi khác 4 loại trên, tuy nhiên cần phải tuân thủ Luật doanh nghiệp

 

4. Cổ phần và cổ phiếu có giống nhau không? 

Tiêu chí	Cổ phần	Cổ phiếu
Bản chất	Giá trị cổ phần được thể hiện bằng cổ phiếu.	Là chứng chỉ xác nhận quyền sở hữu cổ phần.
Giá trị pháp lý	Là căn cứ về việc góp vốn của các thành viên trong công ty cổ phần và căn cứ pháp lý để chứng minh họ là cổ đông của công ty đó.	Là căn cứ thể hiện việc sở hữu cổ phần của công ty đó.
Mệnh giá	Mệnh giá cổ phần do công ty tự quyết định. Mệnh giá mỗi cổ phần và tổng mệnh giá số cổ phần được ghi trên cổ phiếu.	Mệnh giá cổ phiếu, chứng chỉ quỹ chào bán ra công chúng là 10.000 đồng.
Phân loại	2 loại: phổ thông và ưu đãi	Tương tự, cũng phân 2 loại

 

Giống như khái niệm cổ phiếu, có rất nhiều nhà đầu tư đã chia sẻ với TỰ CHƠI CHỨNG KHOÁN rằng chưa hiểu hết được ý nghĩa của cổ phần và các loại cổ phần mặc dù tham gia đầu tư chứng khoán thời gian khá dài. Cũng có những NĐT có nhu cầu chuyển nhượng, tuy nhiên không hiểu được cách thức thực hiện và Luật quy định ra sao. Chứng khoán theo đánh giá là một bộ môn khó, công việc đòi hỏi kiến thức sâu rộng và hiểu biết nhiều ngành nghề, nên việc nắm không đủ sâu về mặt chuyên môn là điều dễ hiểu. Nắm vững các kiến thức cơ bản sẽ giúp NĐT càng có cơ hội chiến thắng được thị trường tốt hơn.

Hòa Nguyễn